Οικονομική Κρίση και Υγεία

Η τρέχουσα οικονομική κρίση, ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και τον τραπεζικό τομέα, για να εξελιχθεί σε κρίση πολλών κλάδων της οικονομίας, όπως ο ασφαλιστικός, το εμπόριο και οι αυτοκινητοβιομηχανίες ^[1]. Συνέπειες της κρίσης, ήταν να καταρρεύσουν μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί και οι χρηματιστηριακές αγορές, να παρουσιάσουν μεγάλη πτώση παγκόσμια, κάτι που οδήγησε τις επιχειρήσεις σε μαζικές απολύσεις. Συνέπεια των πιο πάνω ήταν η δραματική αύξηση της ανεργίας, η οποία επέφερε δυσμενείς επιπτώσεις στα κοινωνικά στρώματα, αφού η μείωση εισοδήματος, έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της ευημερίας και την ώθηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού στην φτώχεια ^[2].

Η οικονομική κρίση επηρεάζει αρνητικά την κατάσταση υγείας των πολιτών, λόγω της ανασφάλειας που προκύπτει, από την ανεργία και το κλείσιμο των επιχειρήσεων ^[3]. Η συρρίκνωση του εισοδήματος, οδηγεί σε χειρότερες συνθήκες διαβίωσης, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αυξημένο άγχος και κλίμα αβεβαιότητας, ανάμεσα στους πολίτες. Μάλιστα το παρατεταμένο άγχος, μπορεί να οδηγήσει σε μελαγχολία, κατάθλιψη και ψυχοσωματικά συμπτώματα ενώ πολλές φορές, ωθεί τα άτομα να υιοθετήσουν μη υγιεινό τρόπο ζωής, ο οποίος χαρακτηρίζεται από πρόχειρο φαγητό και αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ. Από την άλλη, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, παρατηρείται αμέλεια ιατρικών εξετάσεων και ελέγχων ρουτίνας ^[4], λόγω της απώλειας της εργασίας και της συνεπακόλουθης μείωσης του εισοδήματος.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), από την οικονομική κρίση θα επηρεαστούν όλες οι χώρες, αν και περισσότερο ευάλωτες, θα είναι οι χώρες χαμηλής ανάπτυξης και τα άτομα που βρίσκονται στα χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα ^[5]. Γενικά παρατηρείται μια συνολική αρνητική επίπτωση στα συστήματα υγείας των χωρών, αφού ασκείται πίεση στους δημόσιους οργανισμούς υγείας, για μείωση των δαπανών τους ενώ η ανεργία επιφέρει μείωση της ασφαλιστικής κάλυψης ^[6]. Οι αναπτυσσόμενες χώρες, θα προχωρήσουν σε περικοπές των δαπανών τους, ενώ στις χώρες χαμηλής και μέσης ανάπτυξης, θα μειωθούν οι εμβολιασμοί, κάτι που συνδέεται με αυξημένη θνησιμότητα βρεφών ^[5]. Από την άλλη, το υψηλό κόστος υπηρεσιών υγείας του ιδιωτικού τομέα καθώς και η συρρίκνωση του εισοδήματος, θα στρέψουν τους ασθενείς στις υπηρεσίες που έχουν ασφαλιστική κάλυψη. Έτσι η χρήση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, θα είναι αυξημένη, ενώ οι υπηρεσίες υγείας ιδιωτικού τομέα, θα αντιμετωπίσουν προβλήματα ρευστότητας ^[7]. Η οικονομική κρίση αποτελεί απειλή, τόσο για την υγεία των πολιτών όσο και για τα συστήματα υγείας. Η αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης της υγείας, η βελτίωση της απόδοσης των υγειονομικών συστημάτων και η ενίσχυση των δικτύων κοινωνικής προστασίας, μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίδοτα, που θα εξομαλύνουν τις δυσμενείς επιδράσεις, της οικονομικής κρίσης στην υγεία.

Γιώργος Πολυκάρπου “Φ.τ.Κ-Κύπρου”

Βιβλιογραφία

^[1] WSJ, The Times, The Guardian – ΔΝΤ, “Η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε μείζονα οικονομική ύφεση”, 9/10/2008

^[2] Marmot MG, Bell R. How the financial crisis affect health? Br Med J 2009, 338:b 1314

^[3] Catalano R. Health, Medical Care, and Economic crisis. N Engl J Med. 2009, Feb 19;360(8): 749-751

^[4] Lusardi A, Schneider D, Tufano P. The economic crisis and the medical care usage. NBER Working Paper No. 15843, March 2010

^[5] WHO. Financial crisis and global health: report of a high level consultation. Geneva: World Health Organization, 19 January 2009

^[6] Jack A. Commentary: Look after the pennies. Br Med J 2009, 338:b1380

^[7] Appleby J. The credit crisis and health care. Br Med J 2008, 337:a2259